deutsch englisch spanisch französisch italienisch
Ausschnitt aus der Tabula Peutingeriana - Rom

Tabula Peutingeriana – Einzelanzeige

Toponym TP (aufgelöst):

[Appii Foro]

Name (modern):

Borgo Faiti [Pleiades]

Bild:
Zum Bildausschnitt auf der gesamten TP
Toponym vorher -     (unnamed/illegible, no. ID 3760)     
Toponym nachher -     Terracina     
Alternatives Bild ---
Bild (Barrington 2000)
Bild (Scheyb 1753) ---
Bild (Welser 1598) ---
Bild (MSI 2025) ---
Pleiades: https://pleiades.stoa.org/places/422927
Wikipedia https://en.wikipedia.org/wiki/Forum_Appii
Großraum:

Italien

Toponym Typus:

Symbol ohne Name

Planquadrat:

5B2

Farbe des Toponyms:

ohne Farbe

Vignette Typus :

C Gehöft

Itinerar (ed. Cuntz):

Api Foro (107,4), mutatio Appi Foro (611,12)

Alternativer Name (Lexika):

 

RE:

Forum Appi - https://elexikon.ch/RE/VII,1_65.png

Barrington Atlas:

Forum Appii (43 E4)

TIR / TIB /sonstiges:

 

Miller:

[Appii Foro]

Levi:

[Appii Foro] (C,20)

Ravennat:

Apii Foron (p. 72.16)

Ptolemaios (ed. Stückelberger / Grasshoff):

 

Plinius:

Forum Appii (3,64)

Strabo:

 

Datierung des Toponyms auf der TP:

Römische Republik

Begründung zur Datierung:

Erste überlieferte literarische Erwähnung bei Cicero.

Kommentar zum Toponym:

Kommentar (Köhner)
a) Lesung und Rekonstruktion des Namens
[Appii Foro]

b) Moderne(r) Name(n) und Verortung(en)
Borgo Faiti [Pleaides]

c) Namensformen belegt bei antiken Autoren
Appi foro (Cic. Att. 2,10), Forum Appi (Hor. sat. 1,5,3), Ἀππίου Φόρου (Act. 28,15), Forum Appii (Plin. nat. 3,64), ad Appi Forum (Suet. Tib. 2), Api Foro (It. Ant. 107,4), mutatio Appi Foro (It. Burd. 611,12), Apii Foron (Geogr. Rav. p. 72.16)

Etymologische Herleitung des Namens
vom Censor Appius Claudius bei Anlegung seiner Straße an derselben gegründet, vgl. [2/3]

d) Datierung der Namensform auf der TP
Der Ort ist literarisch frühestens bei Cicero belegt, sein Eintrag auf der Karte damit spätestens republikanisch zu datieren.

e) Bedeutung des Toponyms in der Antike
Miller, Itineraria, Sp. 336:
[Appii Foro], Appii Foron (Ra), Appi Forum (Gu), Appi Foro (It), Forum Appii (Cic, Hor, Pl, Iss; Acta app. 28, 15), Foroappii (Pl); vom Censor Appius Claudius bei Anlegung seiner Straße an derselben gegründet; in Ta als Bad gezeichnet (ohne Namen); j. Ruinen bei S. Donato. Torre del Marcato? I: CIL X 6482. 6824-6827 (6834. 6835). -; von Appi Foro bis Terracina 18 (It). Dazwischen Ad Medias (fehlt samt Entfernung bei Hi), j. Posta di Mesa. Hier wurde der älteste Meilenstein gefunden von ca. 250 v. Chr.; er soll die Mitte der Pomptinischen Sümpfe bezeichnen, was freilich nicht streng zu nehmen wäre. Nach Ra folgt Feronia, Feronia lucus, j. Feronia, 3 mp westlich von Terracina - mit einem lieblichen Hain und Tempel der Feronia. Meilensteine in Suesaruntia, Ponte Campanii mit Entfernung 44, in Bocca die Fiume mit 45, in S. Giacomo mit 48, desgl. in Mesa (5 von Foro Appii), in S. Giacomo mit 49 (und 6 a Foro Appii), ein solcher mit 50; in Terrazina mit 54 (und 10 von Ad Medias), in Capo Selce mit 55 und 56; CIL X 6828-6848.

RE: Forum Appi, von dem Erbauer der Straße gegründet, an dieser 43 Millien von Rom (Itin. Ant. 107 CIL X 6825,[1] vgl. auch Itin. Hierosol. 611. Geogr. Rav. IV 34. Guido 42) am eigentlichen Beginn der Pomptinischen Sümpfe gelegen (Vibius Sequ. 154 Riese paludes ... Pomptinae Tarracinae ⟨a⟩ Foro Appi), durch welche von F. A. aus bis Tarracina ein 19 Millien langer Kanal längs der Straße führte (s. o. Bd. II S. 240. Bd. IV S. 2267). Durch den Verkehr auf der Straße und dem Kanal kam buntes Leben in die Siedlung, was Horat. sat. I 5, 3 (Forum Appi differtum nautis cauponibus atque malignis) andeutet. Die Kaiser Nerva und Traian haben a Tripontio ad forum Appi die Straße pflastern lassen, was in dem sumpfigen Terrain sich wohl als notwendig ergeben hatte (CIL X 6824).[2] Plinius III 64 nennt den Ort unter den Gemeinden der ersten Region und erwähnt XIV 61 den an den Berghängen über F. A. wachsenden Wein von Setia. Sueton Tib. 2 weiß von einem diademgeschmückten Standbild zu berichten, das einem Claudius Drusus (nach Münzer o. Bd. III S. 2681 verschrieben für Appius Claudius Caecus) in F. A. errichtet wurde. Cicero datiert ad Att. II 10 von Appi Forum. Nach den Acta Petri et Pauli 16 kam Paulus über Tres Tabernae nach Ἀππίου φόρον χαλούμενον Βικουσαράπη. Vgl. CIL X p. 642.[3] Nissen Ital. Landesk. II 688. [Weiss.]

f) wenn vorhanden: Kommentar zur Vignette
C-Vignette, steht nicht in Kontext zu Wasser, sondern wie Levi sagen würde zu gutem Hotelkomfort.

g) Kommentar zur Einzeichnung auf der TP (Gestaltungsfehler/Folgefehler?)
-

h) Hinweise zum Streckennetz und den Distanzangaben
Distanzangabe nach Terracina ist ausgefallen, kann aber mithilfe des It Ant auf XVIII rekonstruiert werden
Im Itinerarium Burdigalense (ed. Cuntz) wird der Ort als mutatio Appi Foro (It. Burd. 611,12) aufgeführt. Die Distanz zur vorherigen civitas Tarracina beträgt XIX Meilen. Die Distanz zur nachfolgenden mutatio Sponsas, die sich nicht auf der TP befindet, beträgt VII, zur civitas Aricia et Albona wiederum XIIII Meilen. Aussagen zur Korrektheit der Distanz der TP lassen sich nicht treffen, da die Distanzangaben auf der TP sowohl zwischen Tres Tabernas und Sublanubio als auch zwischen Sublanubio und Aricia ausgefallen sind.
Meilenstein Appi Foro mit 43 ab urbe
Im heutigen Torre di tre ponti fand sich ein Meilenstein (CIL X 6820. 6822. 6823. 6825), mit der Entfernungsangabe 39 ab urbe, bei Ponte Sisto und Case nove Steine mit 42 und in Appi Foro mit 43 ab urbe.
Forum Appi, von dem Erbauer der Straße gegründet, an dieser 43 Millien von Rom (Itin. Ant. 107 CIL X 6825,[
Was sagt das It. Ant.?
Können wir die Distanz XIX rekonstruieren? / laut It Ant müsste das klappen -> dort 18 Meilen

Publikation: CIL 10, 06825 = Solin-2016, p 413 = AE 1990, 00131f = AE 2019, +00388 = Solin-2019b, p 75 = EpRom 2016_01_030
Datierung: 97 bis 97 EDCS-ID: EDCS-21700038
Provinz: Latium et Campania / Regio I Ort: Forum Appii
Imp(erator) Nerva / Caesar Aug(ustus) / pontifex / maximus / tribuniciae / potestatis / co(n)s(ul) III / pater patriae / faciendam curavit / XLIII
Inschriftengattung / Personenstatus: Augusti/Augustae; miliaria; viri
Material: lapis

Literatur:

[1] Desjardins,

[2] Miller, Itineraria, Sp. 336;

[3] Weiss, Jakob, Forum Appi, in: RE VII.1 (1910), Sp. 64.

   [Standard-Literatur-Liste im PDF-Format]

Letzte Bearbeitung:

07.11.2025 17:49


Cite this page:
https://tp-online.ku.de/trefferanzeige.php?id=463 [zuletzt aufgerufen am 13.11.2025]

Impressum Datenschutzerklärung