deutsch englisch spanisch französisch italienisch
Part of Tabula Peutingeriana - Rome

Tabula Peutingeriana – Single display of hits

Toponym TP (renewed):

Patauis (Patavis)

Name (modern):

Padua

Image:
To the image detail
Toponym before XXII     (Vicetia) Vicentia     
Toponym following XXX     Altino     
Alternative Image
Image (Barrington 2000)
Image (Scheyb 1753)
Image (Welser 1598) ---
Image (MSI 2025) ---
Pleiades: https://pleiades.stoa.org/places/393473
Wikipedia https://de.wikipedia.org/wiki/Padua
Area:

Italy

Toponym Type:

Toponym, no Symbol

Grid square:

3A4

Toponym Color:

black

Vignette Type :

---

Itinerary:

Patavis civitas (128,3), Patavis (281,5), civitas Patavi (559,3)

Alternative Name (Lexica):

Patavium (DNP)

Name A (RE):

Patavium - https://elexikon.ch/RE/XVIII,4_2113.png

Name B (Barrington Atlas):

Patavium (40 B2)

Name C (TIR/TIB/others):

 

Name D (Miller):

Patavis

Name E (Levi):

 

Name F (Ravennate):

Patavium (p. 67.30; 68.23; 95.34)

Name G (Ptolemy):

Πλατούιον (3,1,30)

Plinius:

oppidum Patavium (3,130)

Strabo:

Πατάουιον (5,1,7)

Dating from Toponym on TP:

Roman Republic

Argument for Dating:

Erste überlieferte literarische Erwähnung bei Cicero.

Commentary on the Toponym:

Kommentar (Köhner)
a) Lesung und Rekonstruktion des Namens
Patavis

b) Moderne(r) Name(n) und Verortung(en)
Padua

c) Namensformen belegt bei antiken Autoren
Patavini alios excluserunt (Cic. Phil. 12,10), de re litterarum ad Clodium Patavinum missarum (Cic. Att. 12,44,3), hic tamen ille urbem Pataui sedesque locauit (Verg. Aen. 1,247), tribus maritimis Patavinorum vicis (Liv. 10,2,7), haec ubi Patavium sunt nuntiata (Liv. 10,2,9), multi supersunt qui viderunt Patavi (Liv. 10,2,14), ut Patavinorum in Venetia seditionem conprimeret (Liv. 41,27,3), Πατάουιον (Strab. geogr. 5,1,7), muni]cipi Pata[vinorum (CIL V 2879, dat. 1 – 100 n. Chr.), Pub(licum) m(unicipii) Pat(avinorum) (AE 1932 65, dat. 1 – 100 n. Chr.), ad sinistram Patavium Antenoris (Mela 2,60), Antenorem Pataui conditorem (Sen. dial. 12,7,6), oppidum Patavium (Plin. nat. 3,130), mox Patavii secretum (Tac. hist. 2,100), inde Patavium et Ateste partibus adiunxere (Tac. hist. 3,6), Patavium alacres veniunt (Tac. hist. 3,7), mox omissis lictoribus Patavium concessit (Tac. hist. 3,11,15), Πλατούιον (Ptol. geogr. 3,1,30), Patavis civitas (It. Ant. 128,3), Patavis (It. Ant. 281,5), civitas Patavi (It. Burd. 559,3), Patavium (Geogr. Rav. p. 67.30; 68.23; 95.34)

d) Datierung der Namensform auf der TP
Der Ort ist literarisch frühestens bei Cicero belegt, sein Eintrag auf der Karte damit spätestens republikanisch zu datieren.

e) Bedeutung des Toponyms in der Antike
Pleiades: An ancient settlement of the Veneti, Patavium became a Roman municipium in 45 BC. It was the birthplace of several famous Romans including Titus Livius, Valerius Flaccus, Asconius Pedianus and Thrasea Paetus.

Miller, Itineraria, Sp. 259:
Patavis, it. (It), Patavium (Ra, multi, Iss), civitas Patavi (Hi), alte, der Sage nach von Antenor angelegte Stadt (Liv, Ml), am Fluß Medoacus minor (St), an der (hier fehlenden) Straße von Mutina nach Altinum, später munic., Geburtsort des Livius; nach einer Empörung unter langobardischer Herrschaft völlig zerstört (Paul); ihre warmen Bäder Aquis Aponi (Pl, Lucan, Sil, Sueton, etc.) [j. Abano]; j. Padova oder Padua mit sehr wenig Altertümern. Iss: CIL V 2781. 2782. 8837-8840. [zu den Abzweigungen im It siehe Miller, Sp. 259].

DNP: Patavium
Stadt der Veneti in der Ebene zw. den montes Euganei und der Laguna Veneta in einer Windung des Meduacus, nordöstl. von Ateste (Liv. 10,2,6), h. Padova (Padua). Nach Verg. Aen. 1,242-249 Gründung des Troianers Antenor [1], der dort alle dreißig J. stattfindende Spiele stiftete; das Territorium von P. hieß pagus Troianus (Liv. 1,1,3). 49 v.Chr. wurde P. municipium der tribus Fabia (CIL V 267), seit Augustus Teil der regio X Augustea (Venetia) (Italia). P. war ager centuriatus (Feldmesser).
Seit dem 4. Jh.v.Chr. hatte sich P. mit den Galliern auseinanderzusetzen. 302 v.Chr. wehrte P. einen Angriff des Kleonymos [3] ab; die im Tempel der Iuno ausgestellte Kriegsbeute und jährliche Naumachien erinnerten an diesen Sieg (Liv. 10,2,14). Seit dem 3. Jh. v.Chr. unterhielt P. freundschaftliche Beziehungen zu Rom; so schlichtete der pontifex maximus M. Aemilius [I 10] Lepidus interne Auseinandersetzungen in der Stadt (Liv. 41,27,3).
In P. gab es einen betriebsamen Markt und einen Flußhafen, der nur 250 Stadien (ca. 46 km) vom Meer entfernt war (Strab. 5,1,7); P. war Knotenpunkt der Via Aemilia, Via Popilia-Annia und der Via Aurelia. Die Stadt war berühmt für ihre Woll- und Stoffproduktion und für ihren Weinanbau. Im SW von P. lag die Thermalquelle Aponus mit Orakel (aquae Patavinae bei Plin. nat. 2,227; 31,61). Aus P. stammten Livius [III 2], Asconius Pedianus, Clodius [II 15] Thrasea Paetus, Arruntius [II 12] und verschiedene Consuln; 14 n.Chr. gab es in P. 500 equites (Strab. 5,1,7). Anf. des 7. Jh. von den Langobardi unter Agilulf zerstört.
Arch.: Protovenetische Reste aus dem 12. bis 7. Jh. v.Chr. Aus röm. Zeit stammen ein Amphitheater, das Theater, mehrere Brücken und der Kai des Flußhafens. [Uggeri, Giovanni (Florenz)]

RE: Patavium https://elexikon.ch/RE/XVIII,4_2113.png

f) wenn vorhanden: Kommentar zur Vignette
-

g) Kommentar zur Einzeichnung auf der TP (Gestaltungsfehler/Folgefehler?)
-

h) Hinweise zum Streckennetz und den Distanzangaben
-

References:

[1] Desjardins, Table, p. 126, col. 1-3, no. 45.

[2] Miller, Itineraria, Sp. 259.

[3] Nissen I 175. 194. 202. 490. II 218.

[4] Philipp, Hans, Patavium, in: RE XVIII.4 (1949), Sp. 2114-2119.

[5] Uggeri, Giovanni, Patavium, in: DNP 9 (2000), Sp. 393-394.
_______________________

Weiss, Ingeborg, Italienbücher, S. 5.

Veneto 159-80)
C. Gasparotto, Padova romana, 1951.

V. Galliazzo, I ponti di Padova romana, 1971.

G. Fogolari (Hrsg.), Padova preromana, 1976.

L. Bosio (Hrsg.), Padova antica, 1981.

G. Zampieri (Hrsg.), Padova per Antenore, 1990.

G. Rosada, P., in: Journ. of Ancient Topography 3, 1993, 63-76.

   [Standard-Literatur-Liste im PDF-Format]

Last Update:

08.12.2025 20:23


Cite this page:
https://tp-online.ku.de/trefferanzeige_en.php?id=137 [last accessed on December 9, 2025]

Edition Information Privacy Statement